Ο άγιος Ιωάννης Χρυσόστομος για τη νύχτα της Λαμπρής*
- Όποιος είναι ευσεβής και αγαπά τον Θεό,
ας απολαύσει την ωραία και λαμπρή πανήγυρη.
Το τραπέζι είναι γεμάτο, όλοι απολαύστε.
Κανένας ας μη φύγει πεινασμένος – χωρίς να κοινωνήσει.
Όλοι απολαύστε τα αγαθά της καλοσύνης του Θεού. - Κανένας ας μην οδύρεται για τις αμαρτίες του,
γιατί από τον τάφο του Χριστού ανέτειλε συγχώρηση. - Κανένας να μη φοβάται τον θάνατο, γιατί ο θάνατος
του Σωτήρα μάς ελευθέρωσε από τον θάνατο. - Πικράθηκε ο Άδης, Κύριε, όταν σε συνάντησε εκεί κάτω.
Θάνατε, που είναι το φαρμακερό κεντρί σου;
Αναστήθηκε ο Χριστός, και συ κατανικήθηκες.
Αναστήθηκε ο Χριστός, και η ζωή βασιλεύει.
Αναστήθηκε ο Χριστός, και κανένας νεκρός
δεν θα μείνει για πάντα στο μνήμα του. - Αφού ο Χριστός αναστήθηκε από τους νεκρούς,
έγινε η αρχή της ανάστασης όλων των νεκρών.
Σε Αυτόν ανήκει η δόξα και η εξουσία για πάντα. Αμήν.
* Αποσπάσματα από πασχαλινή ομιλία του αγίου Ιωάννη του Χρυσοστόμου, που ονομάζεται «Κατηχητικός Λόγος». Διαβάζεται στο τέλος της Λειτουργίας τη νύχτα της Ανάστασης. Όταν ο ιερέας διαβάζει: «Άδης Επικράνθη!», «Ανέστη Χριστός!», όλο το εκκλησίασμα επαναλαμβάνει δυνατά: «Επικράνθη!», «Ανέστη!»
α. Η εικόνα της Ανάστασης του Χριστού ονομάζεται «Ή εις Άδου κάθοδος». Προσπαθήστε να εξηγήστε γιατί, αφού διαβάσετε και το χωρίο Α Πε 4, 6.
β. Τι θέση κατέχει στην εικόνα ο Χριστός; Τι κρατάει στο αριστερό του χέρι και τι σημαίνει αυτό;
γ. Ο Χριστός πατάει πάνω σε δύο θυρόφυλλα. Τι εικονίζεται κάτω από αυτά και ποιος ο συμβολισμός του κάθε στοιχείου στο τμήμα αυτό της εικόνας;
δ. Ποιοι είναι ο άντρας και η γυναίκα μπροστά του, σε ποια στάση βρίσκονται, τι κίνηση κάνει προς αυτούς ο Χριστός και τι σημαίνει αυτό;
ε. Δεξιά και αριστερά διακρίνονται δύο ομάδες ανθρώπων. Ποιοι άραγε να είναι και τι συμβολίζει η παρουσία τους;
στ. Τι χρώματα κυριαρχούν στην εικόνα και ποια έκφραση έχουν όλα τα πρόσωπα;
ζ. Ποιο το κύριο νόημα που βγαίνει από την εικόνα και τι σημαίνει αυτό για τη ζωή των ανθρώπων; (Βοηθηθείτε στην απάντηση και από τον πασχαλινό ύμνο: «Χριστός ανέστη…», καθώς και από τον ύμνο στην αρχή του μαθήματος).
η. Παρατηρήστε την πλαϊνή εικόνα της Ανάστασης, που τη συναντούμε σε κάποιους ναούς στη χώρα μας. Αυτός ο τύπος εικόνας προέρχεται από τη δυτική Χριστιανοσύνη. Τι κυρίως εκφράζει αυτή η εικόνα; Τι διαπιστώνουμε πως λείπει από αυτήν, όταν την συγκρίνουμε με την άλλη;
θ. Μελετήστε τώρα και το απόσπασμα από τον Κατηχητικό Λόγο του ιερού Χρυσοστόμου. Ψάξτε και βρείτε πώς ο αγιογράφος αποδίδει στην εικόνα τα λόγια του Χρυσοστόμου για τη νίκη του Χριστού πάνω στον Άδη (=θάνατο).
